Thư viện đại học trước yêu cầu chuyển dổi số giáo dục đại học

Abstract

Giáo dục là lĩnh vực được ưu tiên chuyển đổi số thứ hai sau lĩnh vực y tế. Chuyển đổi số trong giáo dục hướng đến“phát triển nền tảng hỗ trợ dạy và học từ xa, ứng dụng triệt để công nghệ số trong công tác quản lý, giảng dạy và học tập, số hóa tài liệu, giáo trình; xây dựng nền tảng chia sẻ tài nguyên giảng dạy và học tập”. Theo đó, để thực hiện hiệu quả hoạt động chuyển đổi số trong giáo dục đại học, thư viện đại học giữ vai trò hết sức quan trọng. Trong những năm qua, các thư viện đại học ở Việt Nam đã có nhiều nỗ lực trong việc số hoá tài liệu, giáo trình, xây dựng nền tảng cung cấp dịch vụ - sản phẩm thông tin trực tuyến và trực tiếp đáp ứng nhu cầu giảng dạy, học tập và nghiên cứu của cộng đồng học thuật. Nghiên cứu sơ bộ cho thấy: thực trạng tài nguyên thông tin, dịch vụ và sản phẩm thông tin thư viện của các thư viện đại học mới chỉ đáp ứng được các dịch vụ căn bản. Các nguồn tài nguyên số và các dịch vụ thông tin thư viện dựa trên web của đại đa số các thư viện chưa đáp ứng nhu cầu học tập, giảng dạy và nghiên cứu của giảng viên và sinh viên, chưa đáp ứng được yêu cầu học liệu cho việc dạy và học từ xa. Chương trình chuyển đổi số tại các thư viện đại học diễn ra khá chậm, hoạt động liên kết chia sẻ tài nguyên số đã bước đầu hình thành, tuy nhiên, các dịch vụ và sản phẩm thông tin thư viện của các thư viện đại học Việt Nam nhìn chung chưa đáp ứng yêu cầu chuyển đổi số giáo dục đại học. Căn cứ trên kết quả khảo sát với 5 thư viện đại học và hơn 1000 sinh viên của các trường, nghiên cứu chỉ ra mức độ đáp ứng tài nguyên thông tin, dịch vụ và sản phẩm thông tin thư viện trong các thư viện đại học. Trên cơ sở làm rõ thực trạng mức độ đáp ứng tài nguyên thông tin, dịch vụ và sản phẩm thông tin thư viện của các thư viện đại học, tác giả đề xuất một số giải pháp phát triển tài nguyên số, dịch vụ và sản phẩm thông tin thư viện số nhằm đáp ứng yêu cầu chuyển đổi số giáo dục đại học hiện nay ở Việt Nam.