Chuyển đổi số và vấn đề đặt ra đối với nhân lực trong các trung tâm thông tin thư viện Việt Nam

Abstract

Chuyển đổi số hoạt động thông tin thư viện là việc sử dụng các công nghệ số để thay đổi phương thức thực hiện công việc. Những khâu công việc chính bao gồm: thu thập, xử lý, tổ chức và cung cấp thông tin – tài liệu. Một trung tâm thông tin - thư viện (TTTT TV) muốn chuyển đổi số thành công cần thiết lập được một hạ tầng số bao gồm nhiều yếu tố. Trong đó, nhân lực là yếu tố rất quan trọng và có ý nghĩa quyết định đến mục tiêu của chuyển đổi số. Chuyển đổi số gắn liền với xã hội số, kinh tế số… chính vì vậy vai trò và sứ mệnh của các TTTT TV cũng có sự thay đổi. Các TTTT TV không chỉ đơn thuần thực hiện nhiệm vụ quản lý tài liệu, quản trị thông tin mà đang tiến tới thực hiện sứ mệnh quản trị tri thức trong môi trường số. Sự thay đổi này đặt ra nhiều yêu cầu về năng lực đối với nhân lực thông tin thư viện, trong đó tập trung vào: Năng lực về khoa học thông tin thư viện trong môi trường số; Năng lực số; Năng lực quản trị thông tin, tri thức. Khảo sát thực trạng nhân lực đang làm việc trong các TTTT TV ở Việt Nam cho thấy, bên cạnh những thay đổi tích cực đang còn khá nhiều tồn tại như: Sự thiếu hụt về đội ngũ cán bộ được đào tạo về các lĩnh vực công nghệ đặc biệt là công nghệ thông tin (CNTT); Sự già hóa nguồn nhân lực xem xét từ phương diện thời điểm tốt nghiệp; Tỷ lệ cán bộ chưa được tham gia đào tạo bồi dưỡng cập nhật kiến thức khá cao. Để có được nguồn nhân lực có đủ năng lực đáp ứng chuyển đổi số các TTTT TV ở Việt Nam cần thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp khác nhau như: Đào tạo bồi dưỡng cập nhật kiến thức về thư viện hiện đại; Đổi mới mô hình quản lý cũng như chế độ đãi ngộ đối với người lao động