Đặc tính phường, hội của nghệ thuật hát Xẩm ở Việt Nam - phương hướng bảo tồn và phát huy

Abstract

Hát Xẩm là một thể loại âm nhạc dân gian độc đáo, có lịch sử lâu đời (khoảng từ thế kỷ XIV), được người khiếm thị sử dụng làm nghề kiếm sống nơi bến đò, khu chợ hay góc phố, đường quê… Những người hát Xẩm thường tổ chức thành các phường, hội để truyền nghề, phát triển nghề nghiệp và giúp đỡ lẫn nhau trong đời sống. Đặc tính phường hội của nghệ thuật Hát Xẩm thể hiện sự liên kết, cách thức tổ chức biểu diễn theo nhóm, hội nhằm duy trì tổ chức phường nghề, cũng như nghề Hát Xẩm truyền thống của cha ông. Bài viết này đề cập đến đặc điểm phường, hội của nghệ thuật Hát Xẩm, đồng thời, phân tích các thuộc tính, hoạt động và sự phân công, liên kết trong tổ chức phường, hội Hát Xẩm ở một số địa phương hiện nay (qua các câu lạc bộ Xẩm ở Hà Nội, Ninh Bình). Từ đó, bài viết gợi mở một số phương hướng bảo tồn, phát huy nghệ thuật Hát Xẩm trong đời sống đương đại