Một số vấn đề về bảo tồn di sản kiến trúc trong phát triển tại các đô thị hiện đại ở nước ta

Abstract

Trong những năm gần đây, hoạt động bảo tồn di sản kiến trúc đang dần bị biến mất và thay thế vào đó là những công trình hiện đại, các công trình kiến trúc cổ dân dụng này chủ yếu tập trung ở vùng lõi của Thủ đô Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh. Tại khu phố cổ Hà Nội, các tổ chức và cá nhân đã thực hiện việc cải tạo, cơi nới những ngôi nhà cổ được xây dựng vào cuối thế kỷ XIX - đầu thế kỷ XX làm cho diện mạo kiến trúc bị thay đổi theo chiều hướng tiêu cực, thêm vào đó là việc triển khai các dự án cải tạo công trình Cung thiếu nhi Hà Nội với trên 40 năm tuổi (một điển hình kiến trúc của thời kỳ hiện đại Việt Xô) với một diện mạo hoàn toàn mới khắc hẳn so với trước đây; dự án cải tạo các công trình như: Bách hóa Tổng hợp, khách sạn Phú Gia và dãy nhà thương mại trên phố Lý Thái Tổ (thành phố Hà Nội)... làm cho dấu tích vật chất xưa bị biến mất. Tại Thành phố Hồ Chí Minh, công trình Dinh Thượng thư Nội Vụ Sài Gòn với trên 160 năm, song nó có thể bị cải tạo để thực hiện dự án nâng cấp trụ sở HĐND - UBND Thành phố, hoặc là chương trình hạ giải công trình Thương xá Tax để xây dựng trung tâm thương mại hiện đại tại tại Thành phố Hồ Chí Minh... Những hoạt động cải tạo, hạ giải đối với các công trình được coi là di sản kiến trúc nêu trên đang đặt ra nhiều vấn đề cần luận bàn về công tác bảo tồn di sản kiến trúc tại các đô thị trong quá trình phát triển hiện nay.