Một số vấn đề pháp lý liên quan đến quản trị thông tin trong kỷ nguyên số

Abstract

Toàn cầu đang bước vào nền kinh tế mà ở đó tri thức và thông tin được sử dụng như một nguồn lực để phát triển kinh tế và xã hội. World Bank và Tổ chức Diễn đàn Hợp tác Kinh tế châu Á (APEC) khẳng định: quá trình sản xuất, phân phối và sử dụng tri thức và thông tin trở thành động lực chính cho tăng trưởng, cho quá trình tạo ra của cải và việc làm trong tất cả các ngành kinh tế. Quản trị thông tin là một khoa học liên ngành về tổ chức và khai thác thông tin bao gồm: thu thập thông tin, xử lý thông tin, tổ chức thông tin, phân tích đánh giá và phân phối thông tin tới người dùng sao cho đạt hiệu quả cao nhất, nghĩa là cung cấp thông tin đúng nhu cầu, đúng đối tượng, đúng thời điểm và đúng phương tiện. Sự bùng nổ của công nghệ thông tin đã dẫn đến sự xuất hiện ngày càng nhiều và chiếm vai trò ngày càng chủ đạo của dữ liệu số và thông tin trên internet. Trong thời đại số, quản trị thông tin càng trở nên ngày càng quan trọng đối với các chính phủ, các tổ chức và người dân. Quản trị thông tin ngày càng tham gia sâu và trực tiếp vào quá trình quản lý xã hội và tạo ra của cải vật chất cho xã hội. Nhận diện và bước đầu hệ thống hóa các vấn đề pháp lý có liên quan đến quản trị thông tin trong kỷ nguyên số, từ đó đưa ra các giải pháp hoàn thiện hành lang pháp lý cho các hoạt động này vì vậy cũng trở thành nhu cấp thiết của nhà nước, của các tổ chức cũng như mỗi người dân. Bài viết đề cập tới các nội dung: quản trị thông tin trong kỷ nguyên số: khái niệm, các khía cạnh chính của quản trị thông tin; hệ thống pháp luật Việt Nam liên quan đến quản trị thông tin trong kỷ nguyên số được phân chia thành bốn nhóm nội dung chính: quy định vể quyền sở hữu trí tuệ và bản quyền; quy định về quyền riêng tư và bảo vệ dữ liệu cá nhân; quy định về an ninh mạng và phòng chống tội phạm mạng; quy định về thỏa thuận sử dụng thông tin và các cam kết pháp lý khác. Trên cơ sơ phân tích các quy định pháp luật Việt Nam về quản trị thông tin, bài viết cũng đề xuất các kiến nghị về giải pháp đảm bảo hiệu quả pháp luật về quản trị thông tin trong kỷ nguyên số như tăng cường nghiên cứu và cập nhật các quy định pháp luật, tăng cường đào tạo và nâng cao nhận thức pháp lý cho các chuyên gia thông tin và nhân viên thông tin, thực hiện các biện pháp bảo mật thông tin và dữ liệu, tạo ra chính sách quản trị thông tin rõ ràng và hiệu quả, nghiên cứu và ứng dụng công nghệ trong quản trị thông tin.